[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->CZECHOSŁOWACJATechnika lotniczaBROŃ1926Samolot rozpoznawczy i bombowyLetov Ś.16Dane taktyczno-techniczneTyp:samolot rozpoznawczo-bombowy.Rozpiętość:15,30m.Długość:10,22 m.Wysokość:3,35 m.Masa własna:1400 kg.Maksymalna masa startowa:2279 kg.Napęd:silnik rzędowyLorraine Dietrich o mocy 450 KM (331 kW).Prędkość maksymal-na:230 km/h.Prędkość przelotowa:190 km/h.Prędkość lądo-wania:80 km/h.Pułap:6500 m.Zasięg:1000 km.Długotrwałośćlotu:5,5 godz.Uzbrojenie:1 karabin maszynowy Vickers pilotaoraz 1 podwójny karabin maszynowy Lewis MG obserwatoraumieszczony na obrotnicy, wersja bombowa przenosiła 400 kgbomb.Załoga:2 (pilot i obserwator).W historii czechosłowackiego lotnictwa nale-ży odnotować 2 wydarzenia związane z fabryką Le-tov. W1920roku powstała pierwsza czechosłowackakonstrukcja lotnicza - całkowicie drewniany dwupłatLetov Š-1.W1925roku powstał pierwszy całkowiciemetalowysamolot -Letov Š-16.Prace nad nimrozpoczęto w 1925 roku na zamówienie czechosło-wackiego Ministerstwa Obrony na samolot rozpo-znawczo-bombowy o dużym zasięgu. Do rywalizacjioprócz Š-16 zgłoszono samolot Aero A-30, któryjednak był mniej udany i wymagał długich przygoto-wań do podjęcia produkcji seryjnej.Głównym konstruktorem samolotu był A.Smolik.Samolot został zaprojektowany w układzieklasycznego dwupłata. Kadłub samolotuskładał się z kratownicy, wykonanej zespawanych rur stalowych. Przód kadłuba,gdzie zainstalowano silnik został zabudo-wany blachą duralową. Pozostała częśćkadłuba była kryta płótnem. Górny płatopierał się na kadłubie poprzez piramidkę izastrzały o kształcie litery N. Takie samezastrzały łączyły oba płaty, a także dolnypłat z kadłubem.2Prototyp samolotu Ś-16 został obłatany wlisto-padzie 1926roku. Pierwsza publiczna demonstracjaprototypu odbyła się na salonie lotniczym w Paryżu w1926roku. Po powrocie z Francji próbowano wciąż róż-nych wersji silnika i wyposażenia, ostatecznie zdecydo-wano się na silnik Lorraine-Dietrich o mocy 450 KM. Dogrudnia zbudowanodwa prototypy.Jeden z prototypówwyposażono w silnik BD-560 i oznaczono Ś-17. Do maja1928 roku samoloty przechodziły pełny program badaw-czy. Następnie w czerwcu podpisano umowę na serięprodukcyjną, która objęła89samolotów. Samoloty, naktórych montowano wyrzutniki bombowe oznaczonoSB-16.Pierwsze samoloty opuściły wytwórnię wpaździerni-ku 1928roku. Seryjna produkcja obu wersji (bombowej irozpoznawczej) rozpoczęła się w1928roku i trwała do1935r. Łącznie zbudowano119samolotów dla Czecho-słowacji. Odstycznia 1929roku samoloty S-16 zaczętowyposażać w radiostacje pokładowe oraz aparaty fotograficzne.Już na wiosnę1927roku Letov podpisał kontrakt na22sa-moloty S-16 dla lotnictwałotewskiego.SamolotS-16Lwyposażonybył w silnik Hispano Suiza 50 o mocy 330 kW (450 KM). Kolejnezamówienia eksportowe przyjęto w1929roku.Turcjazamówiła16samolotów LetovS-16T,a JugosławiaS-16J,w wersjiwodnosa-molotu,z pływakami typu Dornier. Letov S-16 do połowy lat 30-tychbył standardowym samolotem rozpoznawczym lotnictwa czecho-słowackiego. W połowie 1930 roku na dwóch seryjnych samolotachS-16 zamontowano silniki Hispano-Suiza 12Nbr o mocy 478 kW(650 KM). Samoloty przekazano wojsku pod oznaczeniemLetov Ś-616.Jeden z samolotów otrzymał silnik Avia Vr-36 (licencja Hi-spano-Suiza). Jednak w MNO nie wykazano zainteresowania tąmaszyną. Zbudowano serię 10 egzemplarzy.Samoloty Š-16 odbyły wiele lotów reklamowych. Naprzykład w 1927 roku załoga Skala-Taufer przeleciała doTokio, dwa lata później 6 samolotów wysłano z wizytą doParyża. W sierpniu tego samego roku 3 łotewskie Š-16 od-były lot po krajach bałtyckich. Na samolocie tym ustanowio-no również wiele rekordów. 13 października 1927 roku pilotfabryczny A. Jezek uzyskał światowy rekord prędkości – natrasie 500 km z obciążeniem 1000 kg osiągnął średnią pręd-kość 230.9 km/h. 12 października 1930 roku na samolocie Š-516 (wersja z silnikiem Praga Asso) na trasie 1000 km bez iz obciążeniem 500 kg osiągnięto średnią prędkość 276.3km/h. Dużym sukcesem było zwycięstwo w zawodach mię-dzynarodowych „Dookoła Krajów Małej Ententy i Polski”załogi Kalla-Taufer na samolocie Š-216 (wersja z silnikiemgwiazdowym Walter Jupiter). Š-16 przetrwały aż do 1938 roku jako samoloty drugiej linii.3
[ Pobierz całość w formacie PDF ]