Lemke-Biopolityka

Lemke-Biopolityka, Biopolityka

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->ipodstawaprzekładuThomas Lemke,Biopolitik.Junius Verlag, Hamburg 2007Copyright©by Junius Verlag, Hambu rg 2007Copyright©for the Polish edition by Wydawnictwo Sic!,Warszawa 2010Copyright ©for the Polish translation by Tomasz Domini ak&WydawnictwoSic!,Warszawa20lOProjektokładkii strontytułowychJacek StaszewskiRedakcja i korektadr Katarzyna NadanaTytuł oryginału~WISTREŚCI\\'p~t>wadzenie............. ..................... ................. 7i.y~it·jakopodstawa polityki............ .............. 16ll.Biologiapaństwa:Od koncepcji organicystycznychdo teoriirasistowskich.................................. 16l).Biopolitologia:Natura ludzka adziałaniepolityczne....23BIBLIOTEKA·znch.,....~naiNl'o\ityCYauki•l•l'Wyd7.·" •.Oz·~.:r"r.'"·'\Varszawsk1 ego,Ur.!•t·.~:.•·'.te~' 'lylicjakoprzedmiot polityki............................ ... ... 31Wydanie pierwszeWarszawa 2010Printed intheEU'\:.';~8~'60'~_ 7 warszawa00 92'·l.Biopolitykaekologiczna.. ..................................'2~.31mopolitykatechnocentryczna .. .. .. . .. .. .. .. . .. ..........34IVi)dzenie istotamiżywymi:MichelFoucault.. . . ... ..... ....42ll.Nakazżycia,zgoda naśmierć. . ... . . ........ ..... .. ..... . . 44ll.Rasizmiwładzanadśmiercią.. . . ................. ....... . 49lWydawnictwoSic!00-724Warszawaul.Chełmska27lok.23tel./faks: 22 84007 53e-mail:biuro@wydawnictwo-sic.com.plSkładiłamanie:~liliflflli'llliliii[il1098064451Biblioteka WDiNPtEkonomiapolityczna irządyliberalne........ .... .....55616467l.'loOpóri praktykiwolnościowe......................S11 wcrennawładzai nagieżycie:Giorgio Agamben...l{,"Nagieżycie"i obóz .l.l.Reguławyjątku... . ... . . ... . . .. ..... . .... . ... . ...... . . . . . . . . . 65o••••••••••••••••••••••o•••••••••••••••Studio Artix, JacekMalikDrukioprawa: RzeszowskieZakładyGraficzne SAUprzejmieinformujemy,żetekstów niezamówionych nieodsyłamyinie przechowujemy.l.'o'l'rzykompleksy problemów ... .......... ..... .............7155. Kapitalizm iżywa wielość:Michael Hardti Antonio Negri ................... ............... .5.1.Imperialnepanowanieiniematerialnapraca.........78795.2. Multitudaiparadoksalność biowładzy.... . . .. . . . . . . . . ...845.3. Ontologiaiimmanencja.. ... ... .. .. ....... . . ... . . . . . . ... ..876. Zanikitransformacja polityki .... . .......... . . . ... . ...........916.1. Politykaciała............................ .................... 926.2. Politykażycia............ ... . ......... . . .... ..... ....... .. . . . 966.3.Biolegalność........ ........................................1027. Kres natury i ponowne jej wynalezienie..................... 1077.l. Polityka molekularna, thanatopolityka,antropopolityka . . ..... ... ... .. ... ..... . . .. . .... . . ... .... . ..1087.2.Biosocjalność........................................... .... 1117.3. Etopolityka..................................................1158. Politykażyciaibioekonomia.. ... . . ... . . ............ . ..... ... 1208.1.Odekonomiiczłowiekadokapitałuludzkiego........1208.2.Biokapitał..................... .............................. 1279. Perspektywy:Analitykabiopolityki............ ..............133Bibliografia..........................................................141biopolityki ma zasobą imponującą karierę.Oiledonie-dawnaznanebyłojedynienielicznym specjalistom,otyledziśznajdujecorazwiększy oddźwięk.Spektrumjegozastosowańjużterazrozpościera sięod polityki azylowej poprzez zapobieganieAIDSażpo kwestie przyrostuludności.Określaono w równymstopniuwspieranie produkcji rolniczej, co finansowaniebadańmedycznych, atakżeustalenia prawa karnego w sprawie abor-cjii dyspozycji pacjentówodnośnie zakończenia życia.1Mocnorozbieżnesąnie tylko obiektybadańempirycznych, alerównieżi oceny normatywne. Jednimyśląo "biopolityce"jako oracjonal-nymidemokratycznymkształtowaniuwarunkówżycia,podczasgdy innidopatrują sięw niejzwiązkuz praktykamiwyłączenia,zmordowaniem chorych,eugenikąi rasizmem.Pojęcieto poja-wiasięzarówno u przedstawicieli starej prawicy, jak i w nowszychtekstach radykalnejlewicy,stosująjekrytycypostępubiotech-nologicznego, atakżejego zwolennicy, zdeklarowanirasiści,alei wyznawcy marksizmu.Gdymowajest obiopolityce,każdymanajwyraźniejcośin-nego namyśli.A tymczasem wydajesię przecieżjasne,cookreślatopojęcie.Zgodnie zdosłownymznaczeniembiopolitykaozna-czapolitykę zajmującą siężyciem(gr.:bios).Alejużtutajzaczynają'Por.choćby artykuływwydanym niedawnoLexikon der Biopolitik(Brandi-martei in.2006).PojęcieWPROWADZENIE7Albowiemto, codla jednych brzmi jakbanał("Czyżpolityka niezajmujesięzawszeżyciem?"),dla innychjest kry-terium wykluczenia:politykazaczynasię,wedługnich, dopierotam, gdziekończysię życiebiologiczne.Biopolitykauchodzituzaoksymoron, zapołączeniedwóchprzeciwstawnych sobiepojęć,bowiem polityka w znaczeniuklasycznym jestwspólnym dzia-łaniemi decydowaniem-tymwłaśnie,cowykraczaponad to,cojest "tylko"zmysłowei cielesne.Brakjednomyślnościpanujerównieżw kwestii ramhistorycznych.Czy biopolitykasięgaanty-ku, abyć może wręczczasów powstaniarolnictwa,czy raczej jestrezultatem biotechnologicznychnowinek niedawnejprzeszłościioznacza "prógnowejepoki" (Mietzsch,2002, 4)?Niniejszaksiążkama za zadaniewnieść odrobinę ładui jas-nościwtenpojęciowyzamętorazumożliwić podstawowąorien-tację.Ponieważchodzitu o pierwsze wprowadzenie wobszartematyczny biopolityki,niemożliwejestodwołaniesiędojakie-gośszablonulub uznanego kanonu,wedługktóregodokonałobysięwyborui klasyfikacji. Brakjestrównieżwyraźniezarysowanejdziedziny."Biopolityka" oznaczapole teoretyczne iempiryczne,któreprzekraczagraniceposzczególnych dyscyplin iwymykasiętradycyjnympodziałompracyintelektualnej.Wtakimkontek-ścieniniejszewprowadzenie stawia przedsobąpodwójnycel.Z jednej stronydostarczyćma systematycznegoprzegląduhisto-riipojęciabiopolityki, a z drugiejwyjaśnićjego znaczenie w ak-tualnych debatach teoretycznych.Niedążyonojednakdoneutralnegozreferowania lubre-prezentatywnego przedstawieniaróżnorodnychhistorycznychiwspółczesnychsposobów zastosowaniategopojęcia.Przeciw-nie -różnekoncepcjebiopolityczneprzeanalizowanezostanąz zastosowaniemniezależnejperspektywyteoretycznej. Powo-dem takiegopodejściajest próbasystematyzacji. Zdefiniowaniebiopolityki idokładne określeniejej przedmiotowegoobszaruniesą czynnościamiwolnymi odwartościowania,zgodnymizuniwersalnąiobiektywną logikąbadawczą,leczzawszesąjuż8sięproblemy.,i.Jruchomegoipełnegokonfliktówpola (teoretyczno-)po-Ili\ •tncgo.Każda odpowiedźna pytanie,które procesy i struktu-1)któreracjonalizacje i technologie, które epoki i odcinki czasu••·•·n.tczonesązagadnieniami i kwestiami prawdziwie "bio-t~tlti)'CZnymi':jest wynikiem specyficznej perspektywy, któratWil•raw sobie zawszecośpartykularnego iselektywnego. ldla-logokażdapróba zdefiniowania biopolityki powinnaprofilować''ł.t~nypotencjałanalityczny i krytyczny na"ślepychplamkach",totH'Jscachpustych isłabychpunktachkonkurującychzniąpro-P••tycjiinterpretacyjnych.l'unktemwyjściaproponowanegotu schematu analityczne-l'"jestpodstawowakonstelacja biegunowa,oparta zasadniczo"·'pot<Jczeniużyciai polityki wpojęciebiopolityki.2Istniejącelonccpcjeróżniąsięod siebiezależnieod tego, która zczęści.ldadowychsłowajest przez nieakcentowana. Zgodnie ztymloolCepcje naturalistyczne,któreujmujążyciejakopodstawępo-IJiyki,odgraniczyć możnaodpodejściapolitycystycznego, którellt•rujeswojąuwagęnaprocesyżyciowejako przedmiotpolityki.ltwkoma naturalnapodstawa politykiznajdujesięw centrumlll'tcrogenicznegozespołuteorii, któreprzedstawionezostanąwrozdzialepierwszym, a któresięgająodorganicystycznychkon-•l·pcjipaństwazpoczątkówXXwieku poprzez rasistowski wzór.trgumentowaniaw ramach narodowego socjalizmu oraz daw-neji nowej prawicyażpobiologistycznezałożenia współczesnejpolitologii.Politycystycznybiegunprzeciwnyujmuje"biopoli-lykę"jako poledziałańlubwydzieloną dziedzinępolityki, zaj-muj ącą się regulacjąisterowaniem procesamiżycia.Taka liniaInterpretacyjnapojawiasięodlat60-tych XX wieku zasadniczowdwóch formach: popierwsze,jako biopolityka ekologiczna,którarealizuje cele konserwatywneiobronne izobowiązujepo-litykędozabezpieczaniaizachowywanianaturalnychpodstaw, >l'Na temat propozycji systematyzacji,którekierują sięinnymwstępnymi,por.Heins/Plitner1998; Buchstein/Beicr2004.założeniami9życia.Podrugie, jako wariantodnoszącysiędotechniki,któ-~,1,111ożnakształtowaćnataką skalę, żewszelkiewyobrażeniarego~rze~stawicielezainteresowanisąraczej dynamicznymrozwoJem 1ekonomiczno-produktywistyczną ekspansją.Wtymostatnimujęciu biopołitykaoznaczaćma nowepole polityki,które powstajejakorezultatpoglądówmedycznych i naukowychor~ichtech~ologkznego wdrażania.Taka interpretacjajestdz1s szczególme popularna i regularnie cytowana wdyskursachpolitycznychimedialnychw celu opisanialub propagowaniaspołec~nychip~litycznych następstwbiotechnologicznych pro-cesówmnowacYJnych oraz ichpotencjału.Drugirozdział śledziróżnorodneobliczadyskursów politycystycznych.Centralna teza niniejszejksiążki głosi, żeobydwielinie in-t~rpre~acyjnenieobejmujądecydującychwymiarów procesówbwpohtycznych. Przy wszystkichróżnicachstanowisk politycy-stycznych i naturalistycznychpodzielająoneistotnezałożeniapodstawowe.Dotycząonestabilnej hierarchii ipowierzchownejrelacjipomiędzy życiemipolityką.Oiledla p rzecstawicielinatu-raiizmużycieznajdujesięnapoziomie "pod"polityką,przy czymtoonomainicjowaćiwyjaśniać myślenieidziałaniepolityczne,to strona przeciwna umiejscawiapolitykę"ponad"życiem.Jestonaczymś więcejniż"tylko"biologiąiwykracza poza koniecz-nościbiologicznegoistnienia. Obieelementarne perspektywypodejściado biopolitykiutrzymująw staniestabilnościpojed-nym~.bieg~~ó:-vpola~naczerl.,aby móc w tensposób zeswojejpozyc!1~asmaczrruenne zjawiskawystępującew koncepcjiprzecn:neJ.Tymsamym niedostrzegająjednak,żewraz zrosną­c~k~mu~urąpojęciabiopolityki corazbardziejznaczącastaje~~ę m~stabilnoścgranicypomiędzy "życiem"i"polityką':umyka1m tez faktrelacyjnościi aspekthistorycznościpozornie od sie-bie.odiz~lowanyc~biegunów.Pojęciebiopolityki sygnalizuje ra-c~~Jpew1en rodzaJ podwójnej negacji (por. Nancy 2002).Inaczejmztozakładastanowiskonaturalistyczne,życienie jeststabil-nymo~niesieniemontologicznymi normatywnym.Najpóźniejwraz z mnowacjami biotechnologicznymiokazujesię, żeprocesy"tt.tt11rzcniedotkniętejludzkimdziałaniem wydać się musząl",,.,ytkiem.Pod tymwzględem naturę można pojmowaćjesz-'' tylkojakointegralną częśćrelacjinatura/społeczeństwo.Jed-JhH1l'Śniewidaćcorazwyraźniej, żebiopolitykaoznaczaistotnąllll.lll<;tego, co polityczne.Życierue jest tylko przedmiotemd11.d;11)politycznychinie wchodzi z tymidziałaniamiw relacjetvlkopowierzchowne, lecz ingeruje i zmienia samojądrotego,, ,, polityczne.Biopolityka jest w mniejszymstopruuwyrazemwolisuwerenai zmierza raczejdozarządzaniai regulowaniap toLesamiżyciana poziomieludnościowym.Ma raczej do czy-nkonia zżywymiistotaminiżz podmiotami prawnymi - albo1116wiącdokładniej:zpodmiotamiprawnymi,którerówno-liCŚnie sąistotamiżywymi.Podobnieteżniemożna całkowicie,prowadzićbiopolityki do polityki ujmowanejjakoświadomie1 ,1planowanedziałanieaktywnych jednostek lub ichzbiorowościtorientowanena mniej lub bardziej konkretne cele.Przyczynątt:go jest,po pierwsze,ogromne poleniezamierzonychnastępstwd:tiałań.3Po drugie jednaktakżeto,żezjawiska biopolityczne za-sadniczoniedają się ograniczyćdodziałań, względnie następstwdziałań,lecz-jaksię okaże-obejmująformy wiedzy, strukturykomunikacyjnei metody subiektywizacji.Wprzeciwieństwiedo wariantu naturalistycznego oraz poli-Lycystycznego zaproponowano turelacyjnei historycznepojęciebiopolityki,które jako pierwszyrozwinąłfrancuski filozof i hi-storykMichelFoucault. Azatemżycienieoznacza anipodstawy,aniprzedmiotupolityki,lecz jejgranicę-granicę, którą należyjednocześnierespektować,ale iprzezwyciężyć,która objawiasięwrównym stopniujako naturalna i danaz góry, co sztucz-na orazdająca się rewidować."Biopolityka"oznacza u FoucaultalDobrymprzykłademwtymkontekściejest to,żejednostkowe decyzjeorozmnażaniu sięizastosowanieprocedur diagnostyki prenatalnej razemwzięte wywoływać mogąnapoziomieludnościowymefekty "eugeniczne".lO11 [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

jausten.xlx.pl